WAGENINGEN 4 mei 2019
Onder grote publieke belangstelling werd op zaterdagavond 4 mei 2019 de slachtoffers van oorlogshandelingen tijdens en na de Tweede Wereldoorlog herdacht.
Na aankomst van de Stille Tocht werden er bij het Monument voor de Gevallenen aan de Costerweg gedichten gelezen door leerlingen van de Johan Frisoschool en de Margrietschool.
Mevrouw Madelon Bino, vicevoorzitter van de Stichting Joods Erfgoed Wageningen hield een toespraak met als thema keuzevrijheid.
Om 20.00 uur was het 2 minuten stil in Wageningen
Keuzevrijheid.
Iedereen, ook wij allemaal zoals we hier staan, hebben keuzes in het leven. Sommige mensen zeggen: er bestaat geen keuze, het is het noodlot en dat is voor een deel waar natuurlijk. Je kan er niets aan doen wanneer er een harde storm komt en bomen omwaaien. Je kan er ook niets aan doen dat ergens een oorlog uitbreekt. Maar een aantal dingen kan je wel zelf kiezen, zaken waar we wel invloed op hebben, zaken waar wij zelfverantwoordelijkheid voor dragen in ons leven. Wij maken dagelijks keuzes. Koop ik die nieuwe telefoon of geef ik geld aan een goed doel. Lees ik m’n boek uit of ga ik m’n eenzame tante bezoeken voor een kop koffie. Ook tijdens de 2e wereldoorlog hebben mensen persoonlijke keuzes gemaakt.
Veel Nederlanders hebben zich niet te veel met de oorlog bemoeid, ze hoopten dat het snel voorbij zou zijn. En dat begrijp ik ook. Maar sommige Nederlanders vonden de oorlog en speciaal de vervolging van de joden niet rechtvaardig. Zij gingen in het verzet, hielpen joden om onder te duiken. Die mensen zijn voor mij de echte helden. Zij hebben ervoor gezorgd dat ik hier vandaag kan staan. Mijn hele familie is joods, mijn ouders waren in de oorlog nog klein, 5 en 8 jaar oud. Van allebei is hun vader vermoord door de Duitsers, mijn beide opa´s. Maar mijn ouders, die nog kinderen waren konden onderduiken, konden zich verstoppen bij hele dappere mensen die hun huis voor hun openzetten. Daar ben ik nog steeds iedere dag dankbaar voor.
Ook na de oorlog hebben mensen keuzes kunnen maken. Heel veel mensen waren blij dat de oorlog voorbij was, en gingen hard aan het werk en spraken er niet meer over. Anderen werden actief met het motto: dit mag nooit meer gebeuren. 1 van die mensen was Frieda Menco, een vriendin van me. Zij is 3 maanden geleden overleden op de leeftijd van 94 jaar. Frieda was bevriend met Anne Frank en haar zusje Margo, ze zat samen met ze in Auschwitz. Zij heeft het overleefd, Anne Frank en haar zusje Margo niet. Haar hele leven heeft ze in dienst gesteld van de oorlog: ze is journaliste geworden, was politiek actief, sprak op scholen en ontving wekelijks thuis groepen jongeren om te vertellen wat ze had meegemaakt. Frieda Menco heeft Humanity in Action opgericht: een organisatie die strijdt tegen onrecht en uitsluiting van groepen, ook in de huidige tijd. In Amsterdam ben ik 8 jaar geleden begonnen met het project Leer je buren kennen: waarbij jongeren van het ROC kennis maken met joodse jongeren en alle vooroordelen bespreekbaar worden gemaakt. Zo zijn er veel mooie initiatieven die ervoor moeten zorgen dat racisme en antisemitisme nooit meer zal voorkomen. Voorkom uitsluiting van groepen, ga naar mensen toe en vraag dingen, praat met ze. Met vluchtelingen, joden, moslims. Wij allemaal, zoals we hier staan, kunnen persoonlijk keuzes maken om iets te doen, ter nagedachtenis aan al die mensen die 75 jaar geleden niet die kans hebben gekregen.
Madelon Bino